Highlights Cross Media Café: de strijd tegen desinformatie

De NPO kijkt met veel interesse naar C2PA, het internationale consortium van media-organisaties en techbedrijven die de strijd aanbinden tegen nepnieuws. Dat zei Martijn van Dam van de NPO in het Cross Media Café over desinformatie. “Authenticiteit en betrouwbaarheid is één van de grote thema’s voor de komende jaren. Dit zou ook hoger op de politieke agenda moeten staan.”

Volgens Van Dam staat de betrouwbaarheid van media door technologische ontwikkelingen op het spel. Door AI gegenereerde content is bijvoorbeeld bijna niet meer van echt te onderscheiden. “Het politieke debat hierover moet sterker worden gevoerd. We zijn in staat er iets aan te doen. Maar we moeten er wel met z’n allen energie in steken.”

Kijk hieronder naar de video met Martijn van Dam.

BBC en C2PA

Laura Ellis van de BBC vertelde over het samenwerkingsverband C2PA. Daarin zit behalve de BBC en de New York Times ook techbedrijven als Adobe, Microsoft en Twitter. De bedoeling van het consortium is om open standaarden te ontwikkelen die de de herkomst en echtheid van content kunnen garanderen. “Waar komt de content vandaan en is die niet gemanipuleerd, dat zijn dingen die je wilt vastleggen in zo’n standaard”, aldus Ellis. Zij praat op dit moment met veel media-organisaties in Europa om zich aan te sluiten bij C2PA.

Hieronder het interview met Laura Ellis.

Bellingcat en Trollrensics

In het Cross Media Café kwamen ook twee mensen aan het woord die zich dag in, dag uit bezighouden met het bestrijden van desinformatie: Annique Mossou van Bellingcat en Robert van der Noordaa van Trollrensics. Annique vertelt dat ze zich op dit moment voornamelijk bezighoudt met onderzoek naar QAnon en complottheorieën rond Corona. Annique: “We kijken wel continue of we daar als Bellingcat aandacht aan moeten besteden. Als iets onwaars zich als een olievlek verspreidt en we kunnen dat met open bronnen ontkrachten, zullen we dat zeker doen. Maar dat zijn moeilijke beslissingen.”

Robert van der Noordaa woonde in 2014 in Moskou en werd bij de opstand in Kiev (Oekraine) voor het eerst geconfronteerd met trollenlegers. “Fake nieuwsitems werden gewoon met acteurs gedraaid”, vertelt hij. Daar werd eigenlijk het zaadje geplant voor zijn bedrijf Trollrensics. Dat is sinds 2019 actief in het opsporen van trollen en desinformatiecampagnes op sociale media. Het bedrijf heeft software ontwikkeld om dat geautomatiseerd te kunnen doen. Trollrensics bekeek onder meer berichten op social media tijdens de verkiezingen voor de Tweede Kamer. “We hebben toen 2,5 miljoen tweets bekeken. Daarbij kwamen onder meer nep-peilingen aan het licht die een verkeerde voorstelling gaven van de uitslag.”

Hieronder de video met Annique Mossou en Robert van der Noordaa.

Factchecking van AFP

Clémence Overeem werkt als factchecker voor AFP. In opdracht van Facebook checkt dat Franse persbureau continue berichten die via het platform worden verspreid. Als iets niet klopt, maakt een AFP-journalist daar een verhaal over en wordt dat gekoppeld aan het desbetreffende Facebook-bericht. Clémence liet onder meer een foto zien van een politieagent met een hamer die tijdens een demonstratie in Nederland zou zijn gemaakt. Dat bleek een foto te zijn van een demonstratie in Frankrijk.

Tamara Witschge van de RUG en lector crossmedia bij de HvA, doet onderzoek naar de sociale aspecten van desinformatie. Zij denkt dat de verspreiding samenhangt met de onzekerheid die bij veel mensen leeft. “Nepnieuws en desinformatie zijn gebaat bij onzekerheid”, zegt zij. ‘En ze voeden op polarisatie”. Dat speelt volgens haar vooral bij complexe problemen waar mensen niet direct iets mee kunnen. “We willen dan een antwoord, en het liefst een eenduidig antwoord. Als die er dan niet zijn, dan zie dat die desinformatie een kans maakt.”

Kijk hieronder naar het interview met Tamara Witschge en Clémence Overeem.

Cross Media Cafés

In samenwerking met het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, organiseert Media Perspectives gedurende het jaar diverse Cross Media Cafés. Dit zijn bijeenkomsten voor mediaprofessionals waar de nieuwste ontwikkelingen worden gepresenteerd op het gebied van media, technologie en innovatie.

Met deze Cross Media Cafés dragen we bij aan kennisontwikkeling en kennisdeling om de media-industrie zo een stap verder te brengen. Bekijk hier de jaarplanning.