De tijdelijke gelden waarmee in de regio en lokaal 120 journalisten zijn aangetrokken, moeten structureel worden. “Dat is voor mij op dit moment de grote uitdaging”, zei Jan Müller, directeur/bestuurder van de Regionale Publieke Omroep (RPO), in de MediaMatters-radioshow. “We moeten ervoor zorgen dat we die tijdelijke projecten borgen voor de toekomst. We hebben de regionale en lokale journalistiek een boost gegeven met echt effect op de democratie.”
Müller meent dat we straks niet het kind met het badwater moeten weggooien als de tijdelijke middelen stoppen in 2023. Om die 120 journalisten te behouden, is zo’n 10 miljoen euro extra per jaar nodig. Volgens de RPO-directeur, die onlangs een Kamerdebat bijwoonde waarin de kwestie aan de orde kwam, lijkt de politieke wil aanwezig om dat extra geld vrij te maken. Uiteindelijk is het staatssecretaris Gunay Uslu van Cultuur en Media die beslist. Zover is het echter nog niet.
“Als het gaat om de regionale journalistiek gaat het niet alleen om extra poppetjes”, zegt Müller. Natuurlijk is dat cruciaal omdat we bezig zijn met het bewaken van de lokale democratie en het versterken van de regionale journalistiek. Maar er hangt nog een belangrijke vraag boven wat mij betreft. Hoe blijf je als journalistiek relevant?” Dan gaat het wat Müller betreft over zaken als persveiligheid (een belangrijk thema in het Kamerdebat) en desinformatie. “Dat raakt allemaal aan de relevantie van de journalistiek op lange termijn. Het is een belangrijk groot vraagstuk voor ons allemaal.”
Samenwerking tussen regionale omroepen en mediabedrijven zou de journalistiek ook kunnen helpen. “Voor de staatsecretaris, die uit het bedrijfsleven komt, is publiek-private samenwerking een no-brainer. Wat mij betreft zitten er twee kanten aan. Voor ons als publieke organisatie staat voorop dat nieuws gratis toegankelijk moet zijn. Dat is onmogelijk te rijmen met de commerciële doelstellingen van de mediabedrijven. Dat zijn twee moeilijk verenigbare doelstellingen als het gaat om journalistiek. Dat is de ene kant van het verhaal. Daarmee lijk je in een patstelling terecht te komen.”
Volgens de RPO-directeur is er ook een andere benadering. “Er zijn wel degelijk mogelijkheden voor samenwerking, bijvoorbeeld op het gebied van onderzoeksjournalistiek, waar je elkaar wel kunt vinden. We hebben bijvoorbeeld projecten gedaan samen met Follow the Money. Dat is anders. Dat is een ander type journalistiek waarin partijen elkaar kunnen versterken door iets bloot te leggen.”
Een ander voorbeeld is volgens Müller de concessie die de gemeenten Amersfoort en Leusden willen uitgegeven voor lokale journalistiek. Daarvoor heeft zich een consortium gemeld dat een publiek-privaat karakter heeft. Daar zit onder meer RTV Utrecht in, BDU Media en een bibliotheek. Die willen samen een digitaal platform bouwen dat 24 uur per dag in de lucht is met nieuws passend bij de behoeften van de lokale consument. Ik vind dat een interessante ontwikkeling. Ik zeg niet dat je dit voorbeeld maar overal moet overnemen. Maar het is wel een manier om die publiek-private samenwerking vorm te geven.”
Luister hieronder naar het hele interview met Jan Müller: