Innovaties in de muziekindustrie

Nieuwe platforms en digitale innovaties vormden lange tijd vooral een bedreiging voor de muziekindustrie, maar tegenwoordig bieden ze ook uitdagende kansen. Zo kan een gezichtsanalyse ervoor zorgen dat jij bepaalde muziek aangeraden krijgt, een algoritme de nieuwe hits voorspellen, is er een nieuwe plugin om muziek te maken op de markt en blijkt dat ook steeds meer jongeren van 16 tot 25 jaar stemmen op de top2000. Over deze laatste ontwikkelingen vertelden sprekers op het Cross Media Café Muziek en Innovatie op 12 december in Beeld en Geluid. De moderator was Monique van Dusseldorp.

Sessie 1: Innovaties met presentaties van: Edwin van Manen van Wortell, Ard Boer van New Music Labs, Dennis Braunsdorf en Alexander Mooij van Prolody, Wouter van der Goes en Tom Goris over de Top 2000.

Monique van Dusseldorp heet iedereen van harte welkom namens de organisatoren iMMovator en Beeld en Geluid. En wijst op de livestream voor de thuisblijvers die zoals altijd mede mogelijk wordt gemaakt door Jet-Stream.

Moodtune doet muzieksuggesties na gezichtsanalyse

Tijdens het Amsterdam Dance Event in oktober deed Edwin van Manen van Microsoftspecialist Wortell mee aan een hackaton in het kantoor van MTV. Daar ontwikkelde hij samen met vier andere creatieve techneuten en programmeurs de MTV Moods Music Mashup, wat later omgedoopt werd tot Moodtune. Een app die muzieksuggesties doet op basis van een gezichtsanalyse. Van Manen: “Spotify biedt playlists voor moods, maar die sluiten niet echt aan bij hoe je je voelt. Moodtune scant het gezicht van de user en registreert leeftijd, geslacht, land en emotie en matcht deze met passende muziek.” De app maakt onder meer gebruik van de Azure emotie-api die de gezichtsuitdrukking vertaalt, het Belgische Musimap die miljoenen songs heeft gekoppeld aan emoties, Napster voor musicstreaming en Microsoft-software, die alles aan elkaar koppelt. De app houdt nog geen rekening met de muziekpreferenties van de gebruiker, dus daar valt nog een slag te slaan. Bijvoorbeeld in samenwerking met Spotify. Van Manen en de andere hackers staan open voor bedrijven die brood zien in de software en willen investeren in verdere ontwikkeling.

Bekijk hier de video van Moodtune.

Hitwizard voorspelt hits

Art Director Ard Boer van techagency Goldmund, Wyldebeast & Wunderliebe vertelde over HitWizard, een zelflerend computeralgoritme dat een voorspelling doet over de kans dat een track de volgende week in de Spotify Top 200 komt. Het algoritme kijkt hierbij naar hoe vaak, op welk moment en op welk radiostation het nummer wordt gedraaid en gebruikt ook de kenmerken van elke track uit de Spotify-api. Deze zeggen onder meer iets over levendigheid, dansbaarheid, lengte, en tempo.

Wekelijks worden er in Nederland 15.000 verschillende tracks op de radio gedraaid. HitWizard gaat op zoek naar verbanden en correlaties die voor mensen lastig te ontdekken zijn. Daarbij maakt het algoritme gebruik van een kunstmatig neuraal netwerk. Een dergelijk netwerk kan bijvoorbeeld gebruikt worden om een computer te trainen in het herkennen van een plaatje van een hond of een plaatje van een kat. Door de computer te leren op zoek te gaan naar bepaalde unieke kenmerken kan deze zelf een foto classificeren als hond of als kat. Dezelfde aanpak wordt gebruikt voor het zoeken naar kenmerken van data die van invloed zijn op de kans om een hit te worden. Door het algoritme te blijven voorzien van nieuwe data wordt de kwaliteit van de voorspellingen steeds beter. Volgens Ard Boer kan Hitwizard al in 63% van de gevallen voorspellen of een liedje een hit wordt, ofwel: of het de week daarop in de Spotify Top 200 staat. Een niet-hit voorspelt de Hitwizard in 99% van de gevallen juist. Het algoritme vermeldt ook hoe zeker het is van zijn zaak. Na verdere ontwikkeling kan het een waardevolle tool zijn voor de muziekindustrie, stelt Boer.

De Hitwizard is een researchproject van Goldmund, Wyldebeast & Wunderliebe naar de mogelijkheden van kunstmatige intelligentie. En in dat kader zouden in de toekomst ook andere data meegenomen kunnen worden, bijvoorbeeld van Facebook, mooddata of culturele data.

Naar aanleiding van vragen vertelt Ard Boer dat niet duidelijk is welke factoren een track tot een hit maken. Hitwizard geeft geen motivatie. Wat hem betreft is dit ook gelijk de tricky kant van Kunstmatige Intelligentie. Er ontstaan ethische dilemma’s. Verzekeraars zouden op basis van een zelflerend algoritme nieuwe klanten kunnen weigeren zonder dat ze deze beslissing kunnen motiveren.

Bekijk hier de video van Hitwizard.

Prolody presenteert signature plugin als merchandising

Twee jaar geleden wonnen Dennis Braunsdorf en Alexander Mooij van Prolody, en bureau voor audio experience design, een prijs voor beste startup op het Mediapark. Ze kregen wat geld en ruimte bij Beeld en Geluid om hun ideeën verder te ontwikkelen. De startup wedstrijd leidde overigens mede tot de oprichting van MediaMatters. Tijdens het CMC presenteren Prolody Focus one, hun signature plugin voor digital sound station die ze ontwikkelden voor het producer & dj-duo Sick Individuals. Met de plugin kunnen makers van dance music hun geluid vetter maken. De interface is vormgegeven als digitaal mengpaneel met vijf schuiven met het logo van de Sick Individuals opvallend in het midden. Het duo verkoopt de plugin via hun website als vorm van merchandising aan fans. Braunsdorf en Mooij vertelden hoe ze ontdekten dat er bij jongeren veel behoefte bestaat aan kennis over het maken van dance music: er zijn goed bezochte events waarin DJ’s onder meer uitleggen welke compressor settings ze gebruiken en welke plugins. Een signature plugin zorgt voor meer engagement tussen fan en idool, en is een waardevolle tool om zelf dance te maken.

Fijne feiten over de Top 2000

Het Top 2000-café staat weer opgetuigd in de hal van Beeld & Geluid. Radio2 DJ en Top 2000-presentator Wouter van der Goes en Wim Goris, de huisstatisticus van de Top 2000 presenteren leuke wetenswaardigheden over de populaire hitlijst. Deze wordt elk jaar van 25 december tot en met 31 december uitgezonden op Radio 2. Nederland kon in de eerste week van december stemmen op de beste liedjes en zette ook dit jaar weer Bohemian Rhapsoy van Queen op één. Dit betekent allerminst dat de lijst stabiel of onveranderlijk zou zijn, stelt Goris. Hij noemt wat cijfers: in totaal hebben 4319 platen in de hitlijst gestaan. In de lijst van dit jaar staan ‘slechts’ 759 platen uit de eerste editie van de Top 2000 in 1999 en 649 platen die elk jaar weer in de lijst staan. Langzaam gaat het gemiddelde bouwjaar van de platen omhoog: van gemiddeld 1975 in de beginjaren naar 1988 in 2017. De meeste stemmers zijn tussen 45 en 65 jaar oud, maar ook steeds meer jongeren van 16 tot 25 jaar stemmen mee. Het feit dat Bohemian Rhapsody wederom op één staat, was alleen mogelijk doordat ook de jongeren het nummer hebben omarmd, aldus Goris. Dit jaar vroeg Radio2 extra informatie aan de stemmers waarmee Goris bijzondere verbanden kon leggen. Zo staat Guus Meeuwis in Brabant op 2, maar daalt hij op de provinciale hitlijst naarmate de provincie verder van Brabant af ligt. En mensen die blauw als lievelingskleur hebben zijn veel groter fans van Joe Jackson dan mensen die voorkeur hebben voor blauw.

En dan was er ook het mysterie rond de populariteit van de Piano Man van Billy Joel in Tilburg. Een stagiaire van het Brabants Dagblad beet zich erin vast en ontdekte dat het nummer met name populair was bij studenten, ook in andere studentensteden. Maar de bron was waarschijnlijk een Tilburgse kroeg. Naar verluidt werd het nummer daar al zo lang en zo vaak meegeblèrd door de bezoekers, dat het effect ervan merkbaar was in de notering van het liedje in de landelijk top2000.

Uit de zaal komt de vraag hoeveel stemmen een liedje moet hebben om op nummer 1 te komen. Goris wil de vraag niet beantwoorden, omdat het publiek daaruit zou kunnen afleiden hoe vaak je moet stemmen om een nummer de Top 2000 in te manipuleren. Het blijkt dat sommige luisteraars wel 500 keer stemmen. Sommigen gebruiken zelfs een stemprogramma. Hoe kijken Goris en Van der Goes dan aan tegen het Pokémon-lied dat in 2015 na een oproep van een fan voldoende stemmen kreeg om in de Top2000 te belanden? Van der Goes stelt dat deze acties alleen maar leuk zijn. “Als je mensen kan mobiliseren met een programma, is dat het mooiste wat je als maker kunt bereiken.”

In de pauze konden bezoekers van het CMC een kijkje nemen in het Top 2000-café.

Bekijk hier de video van de Top2000.

Geïnteresseerd naar het tweede deel van het Cross Media Café? Lees hier het verslag