Resultaten onderzoek IMPACT: Herrie in Hilversum

Onderstaande productie is gemaakt door Josta Bosma, Julie Hrudová, Heleen Peeters, Freek Drenth, Anke van den Broek en Aimée Kniese tijdens het Talentprogramma Immersive Journalism IMPACT. 

Opstijgende vliegtuigen, keiharde muziek en een irritante drilboor. Sta er te dichtbij en je loopt gehoorschade op. Maar zijn we ons ook bewust van geluid dat constant aanwezig is? Niet prominent, maar op de achtergrond. Sluimerend. Geluiden van autoverkeer, airconditioners en zoemende koelkasten. Qua decibellen vormen ze geen direct gevaar voor gehoorschade, maar juist ruis zorgt ervoor dat je lichaam nooit helemaal tot rust komt. Geluidsonderzoeker Tjeerd Andringa, werkzaam bij Sound Appraisal, maakt zich al jaren zorgen en brengt nu namens de provincie Noord-Holland geluidsvervuiling in de gemeente Hilversum in kaart.  

Omgevingslawaai is wijdverspreid en neemt de komende jaren toe door bevolkingsgroei en verstedelijking. Uitbreiding van woningen, weg- en spoorverkeer zorgen voor steeds meer geluid in jouw omgeving: geluidsvervuiling. Geluid wordt nu gemeten op basis van luidheid in decibel, waardoor extreem hard, maar incidenteel geluid in beleid wordt gezien als groter probleem dan constante ruis van een weg.

Andringa verklaart: “In Nederland hebben we alleen wetgeving om iets aan de extremen van geluidsoverlast te doen, maar dat is te beperkt. Die wetten bepalen alleen een bovengrens van het geluid. Maar de wet bewaakt niet de rust waar grote behoefte aan is.” De wetgeving schiet te kort, is zijn conclusie. 

De Noodweg, een doorgangsweg in Loosdrecht, is één van de plekken in de Gemeente Hilversum waar geluidsvervuiling een groot probleem is, dankzij o.a. weg- en vliegverkeer. Beleef in onderstaande video de geluidsvervuiling op de Noodweg en luister naar de ervaringen van omwonenden. Gebruik de pijltjes links bovenin het beeld om rond te kijken in de video. 

Deze video is op 13 oktober om 11.36 uur ’s ochtends opgenomen.

Gevolgen

Dat constant geluid ons lichaam belast is evolutionair gezien te verklaren; geluid waarschuwt ons voor gevaar. Als reactie produceert ons lichaam stresshormonen. Handig in gevaarlijke situaties, maar vervelend als je ‘s nachts wil slapen. Dit kan op lange termijn leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, “waardoor het risico op hart- en vaatziekten en psychische aandoeningen wordt verhoogd”, stelt het RIVM op hun website.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) concludeert op haar beurt dat in Europa jaarlijks meer dan een miljoen gezonde levensjaren verloren gaan aan geluidsvervuiling. Op dit moment is alleen het effect van luchtverontreiniging groter. 

Het onderzoek in Hilversum

Het onderzoek van Andringa vindt plaats in Hilversum om verschillende redenen; naast vliegverkeer heeft de gemeente ook te maken met een grote hoeveelheid wegverkeer die zich dagelijks door de wijken heen begeeft. Eerder waren er metingen gedaan in Aalsmeer, daar lag de focus op Schiphol. Hilversum heeft naast vliegverkeer ook te maken met ander soort problematiek; een grote hoeveelheid wegverkeer die zich dagelijks door de wijken heen begeeft.  

Op een aantal plekken wordt geklaagd over sportvliegtuigen. Andringa zegt dat zo’n klacht voor de klager de druppel is die de emmer doet overlopen. “Het doel van dit onderzoek is om te kijken wat er in die emmer zit. We willen met betere probleemdefinities komen, zodat anderen met die informatie weer betere keuzes, beslissingen kunnen maken.” Via dit onderzoek wordt zo duidelijker waar de klachten uit voortkomen. 

Geluidsniveaus

De geluidsniveaus worden gemeten met een decibelmeter, maar Andringa en z’n team kijken niet naar het aantal decibel, maar naar de frequentiepatronen in het geluid. Daarop baseren zij hun model. Dit model bevat geluiden die op vier verschillende plekken in en rond Hilversum over een maandenlange periode worden opgenomen. Opdrachtgever van dit onderzoek, de provincie Noord-Holland, hoopt zo tot betere definities van het probleem te komen.

Hoewel Hilversum een lawaaierige stad is, zijn er ook stillere plekken. Het gaat niet alleen om volume, maar ook om het soort geluid. Mensen onderscheiden onbewust veilig geluid van onveilig geluid. Het kwetteren van vogels, het kabbelen van een beekje of spelende kinderen ervaren we als positief geluid, waardoor we minder stress ervaren. 

Hoewel Hilversum een lawaaierige stad is, zijn er ook stillere plekken. Ontdek hieronder één van die stillere plekken, de Kolhornseweg. 

Resultaten

Het onderzoek loopt tot en met eind november, dus concrete resultaten zijn er nog niet, maar Andringa licht een tipje van de sluier op. Bij de Noodweg, op de grens met Loosdrecht, is in de ochtend het verkeersgeluid zelfs zo erg dat deze het vliegverkeer overstemt in de resultaten. “We kunnen het geluid van de vliegtuigen er niet eens in terugvinden.”