Google zet een nieuwe stap in z’n strijd tegen de zogeheten third-party cookies. Het is van plan ‘browser based’ machine learning te gebruiken om je browsegeschiedenis te loggen. Zo kan Google mensen indelen in groepen met vergelijkbare interesses. Individuele gebruikers blijven dan anoniem. Op basis van die groepsprofielen kan Google advertenties verkopen. De eerste reacties zijn niet onverdeeld positief. Wired is zelfs bang dat deze stap Google’s dominante positie in online advertising alleen maar zal versterken.
De plannen van Google komen niet uit de lucht vallen. Het bedrijf kondigde al in januari 2020 aan een eind te willen maken aan third-party cookies. In 2022 zouden die niet meer moeten bestaan. Google wil paal en perk stellen aan deze veel gebruikte technologie in online advertising. De cookies van derden maken het mogelijk om zonder medeweten of toestemming van de consument klantdata te verzamelen. Het afschaffen van de cookies kan vergaande gevolgen hebben voor mediabedrijven. Die zijn voor een deel afhankelijk van de inkomsten die deze advertentietechnologie genereert.
Bescherming van de privacy lijkt de belangrijkste drijfveer voor Google. Maar of we met de nieuwe methode veel opschieten, is de vraag. Hoewel het afschaffen van de cookies betekent dat er minder persoonsgegevens naar derden gaan, zetten deskundigen vraagtekens bij de nieuwe methode. Ze zijn onder meer bang dat het indelen in groepen op basis van interesse vooringenomenheid en discriminatie in de hand werkt.
Daar komt nog eens bij dat bedrijven als Google en Facebook al heel veel weten van gebruikers. Deze ‘first-party data‘ gebruikt het bedrijf al om advertenties op maat uit te serveren. Door het afschaffen van de cookies van derden kan Google die voorsprong uitbouwen. Voor mediabedrijven zijn de keuzes beperkt. Ze kunnen proberen met logins en gebruikersaccounts hun eigen first-party data te verzamelen. Of ze kunnen (blijven) vertrouwen op Google en Facebook om die gegevens voor hen te verzamelen.
Facebook en Google lijken in het uitgeverslandschap nog steeds de beste kaarten te hebben. Ze beschikken beide over nagenoeg alleen ingelogde gebruikers en het is daarmee relatief eenvoudig opt-ins van consumenten te verzamelen. Voor lokale en regionale mediabedrijven en uitgevers ligt dat heel anders. Die hebben veel meer moeite om deze opt-ins te verzamelen.
Google’s aanpak om nu meer groepen in kaart te brengen in plaats van individuele gebruikers, lijkt een stap in de goede richting. Het idee is dat de door AI verzamelde gegevens lokaal in de browser worden bewaard en niet elders worden geüpload. Maar er kleven risico’s aan. Het gaat nog steeds om het volgen en verzamelen van data en mogelijk ook van gevoelige data. En er blijft de mogelijkheid om ook de groepsinformatie te koppelen aan individuen. De grote vraag is of Google dat ook zal doen.