In Teylers Museum in Haarlem is dinsdag 21 juni met een feestelijke druk op de knop de Nationale Cursus AI voor de Creatieve Industrie gelanceerd. De cursus is een initiatief van de Nederlandse AI Coalitie en de Topsector Creatieve Industrie waaraan een consortium van partijen uit cultuur en media heeft meegewerkt. Doel is ook mediaprofessionals een beeld te geven van toepassingen van AI in de creatieve en culturele sector. Zo worden in de cursus verschillende voorbeelden gegeven van het gebruik van AI in de media.
De (gratis) cursus moet het kennisniveau van creatieve professionals over AI opkrikken. “Die kennis is minder dan we zouden willen”, zei dagvoorzitter Muriël Serrurier Schepper van Media Perspectives. “AI komen we inmiddels overal tegen in ons dagelijks leven. Ook in allerlei sectoren en de creatieve sector is daar natuurlijk geen uitzondering op.”
Dat de lancering van de cursus plaatsvond in Teylers, het oudste museum van Nederland, was misschien wel een beetje verrassend. Het is niet de plek waar je verwacht AI tegen te komen. Toch klopt dat beeld niet, betoogde Trienke van der Spek van Teylers. “Het museum is al sinds 1784 een centrum van nieuwe kennis en een hub voor inspiratie en innovatie.” Ook het museum gebruikt tegenwoordig AI, bijvoorbeeld voor geautomatiseerde handschriftherkenning.
Volgens tech-entrepreneur en AI-expert Jim Stolze gaat AI vaak over het analyseren van data. “Maar met AI kan je ook data genereren. Deze cursus voor de creatieve sector is de eerste die daar ook over gaat.” In de media-industrie en creatieve sector worden al veel ‘generatieve modellen’ gebruikt. Bijvoorbeeld voor het maken van teksten (GPT3) of het genereren van artificiële fotomodellen (LaLaLand).
Sarah van der Land van de NPO kwam bij de lancering vertellen over de ‘pluriforme recommendation engine‘ waarnaar de publieke omroep onderzoek doet. “Bij de NPO willen we ervoor zorgen dat mensen een divers aanbod tot zich nemen en verschillende programma’s gaan kijken. Daarvoor experimenteren we met AI. Wanneer mensen namelijk steeds naar dezelfde programma’s kijken, kunnen ze in een filterbubbel terecht komen.”
Joost de Boo en Max Tiel van Thunderboom Records gaven het publiek een voorproefje van WAIVE. In dit project wordt archiefmateriaal van Beeld en Geluid gebruikt om (dance)muziek mee te maken en choreografieën te creëren. Zo kunnen met allerlei geluiden uit het archief, zoals het geluid van een wasmachine en het openen van een blik, nieuwe composities worden gemaakt.
Annika Hendriksen van Naturalis gaf mooie voorbeelden van het gebruik van AI in de erfgoedwereld. Naturalis gebruikt onder meer automatische beeldherkenning om de 42 miljoen objecten in de collectie sneller digitaal te registreren.
Bij RTL Nederland wordt AI al geruime tijd ingezet. Data Science Manager Daan Odijk vertelde dat AI onder meer wordt gebruikt om content beter te begrijpen en te verbeteren. Ook wordt kunstmatige intelligentie ook ingezet voor het voorspellen van kijkcijfers en optimaliseren van bedrijfsprocessen. Zo kan AI bijvoorbeeld heel goed bepalen waar je reclames plaatst in series of films.
Johan Oomen van Beeld en Geluid liet zien hoe AI wordt gebruikt om het archief van het VPRO-programma Tegenlicht beter doorzoekbaar te maken. In dit Archief van de Toekomst, waarin 500 Tegenlicht-uitzendingen zitten, kan je onder meer op onderwerp en woorden zoeken.
In de stuurgroep voor de Nationale Cursus AI voor de Creatieve Industrie zaten: Muriël Serrurier Schepper (Media Perspectives), Yolande de Heus (Topsector Creatieve Industrie), Pascal Wiggers (HvA) en Sabine Donker (HU).