Stel je voor: een wereld waarin je niet alleen toeschouwer bent van verhalen en content, maar er volledig in wordt ondergedompeld. Dit is geen toekomstmuziek, maar een realiteit die snel dichterbij komt. Dankzij de miljoenen die vrijkomen via het groeifondsprogramma CiiiC is dit een cruciaal moment om stil te staan bij de potentie van immersive. Dit geld zal de creatieve sector in Nederland een ongekende impuls geven op het gebied van gebied van Immersive Experiences (IX). In het Cross Media Café ‘Immersive media: Navigating the hype‘ verkenden pioniers en experts de mogelijkheden.
Lees ook: Immersive media: verder kijken dan de bril
Velen zien immersive als een van de drijvende krachten achter de volgende volgende grote digitale transitie in media. De media- en entertainmentindustrie verkent al geruime tijd de grenzen van wat mogelijk is, van interactieve films tot videogames gebaseerd op tv-series en live events die zich afspelen in virtuele werelden. Dat biedt niet alleen een nieuwe beleving voor de consument, maar opent ook financiële mogelijkheden voor mediabedrijven.
Nu er via CiiiC (Creative Industries Immersive Impact Coalition) maar liefst 200 miljoen euro beschikbaar komt voor de ontwikkeling van IX in de creatieve sector, is het een goed moment om eens dieper in de wereld van immersive te duiken. Wat is er allemaal mogelijk? Veel, zo blijkt uit de presentaties van vier pioniers op dit gebied.
Joris Weijdom, onderzoeker en docent aan de HKU, gaf een diepgaande uitleg over de verschillende vormen van immersive en besprak de nuances van de term. “Iedereen heeft een ander idee van wat het is”, zei Joris. Volgens hem gaat het erom verschillende zintuigen aan te spreken. “Dat is ook de kern van mijn onderzoek. Bij het ontwerp van immersieve ervaringen moet het lichaam centraal staan. Niet in alle immersive ervaringen wordt dat meegenomen”.
Niels Sneyers, Art Director en mede-oprichter van The Virtual Playcourt, werkt in het hart van de tv-wereld. Hij liet zien hoe virtual production spectaculaire werelden kan creëren waarin tv-producties kunnen plaatsvinden. “Wij proberen een brug te slaan tussen technologie en creativiteit.” In de studio van The Virtual Playcourt in het oude TROS-pand in Hilversum worden onder meer programma’s opgenomen als Space Challenge en Earth College (KRO-NCRV) en Say Whut (AVROTROS). Het bedrijf maakt nu zelfs de stap naar de wereld van de pretparken. Sneyers wilde nog niet zeggen in welk park er een virtuele productie komt.
Roy Gerritsen, Creative Director van y=f(x)lab, deelde zijn ervaringen met de ontwikkeling van interactieve installaties, zoals de Amaze Experience in Amsterdam, Remastered in Rotterdam en de BBC Earth Experience in Londen. Het bedrijf wil het hele creatieve proces terugbrengen naar data, legde Gerritsen uit. “Het is vooral spelen met de mogelijkheden van de technologie”.
Sabrina Verhage, Experience Designer en Tech Director bij Tellart, gaf een paar voorbeelden van de innovatieve projecten van haar bedrijf, waaronder ‘Dinner in 2050’, een immersive project voor de klimaatconferentie COP28. Volgens Sabrina wil Tellart immersive vooral gebruiken om mensen aan het denken te zetten. “Dat is wat ons onderscheidt. Waarom maken we deze Immersive Experiences?”
Waar gaat dit allemaal naartoe? Niels, Roy en Sabrina hadden ieder hun eigen invalshoek. Niels Sneyers: “Meer interactie. Er komen meer tv-programma’s met interactie met het publiek. Dat biedt nieuwe mogelijkheden.” Roy Gerritsen denkt dat het samenbrengen van verschillende disciplines de toekomst is. “We willen mensen vanuit verschillende invalshoeken bij elkaar brengen, zoals developers, psychologen en kunstenaars.” Voor Sabrina Verhage is het storytelling-aspect het belangrijkste. “We willen bijzondere verhalen vertellen die mensen de gelegenheid geven te reflecteren op het leven.”
Jann de Waal, voorzitter van het Topteam Creatieve Industrie, gaf een overzicht van het CiiiC-project. Het initiatief richt zich op de content in plaats van de technologie, waarbij ontwerpers, makers en bureaus centraal staan. De bedoeling is dat vooral het MKB, dat vaak niet over voldoende kapitaal beschikt om te investeren, profiteert van dit programma. Publieke waarden spelen een cruciale rol in het CiiiC.
In een paneldiscussie, gemodereerd door Johan Oomen, Manager Onderzoek en Erfgoed bij Beeld & Geluid, werd dieper ingegaan op CiiiC. Annet Kloprogge (Business Developer van ROM Utrecht Region) zegt dat immersive tech een speerpunt is voor haar organisatie. “Er zijn baanbrekende toepassingen mogelijk. Het biedt mogelijkheden voor vele sectoren, zoals de zorg.” Voor Rufus Baas (XR Lab en kwartiermaker OASIS) is vooral de samenwerking tussen onderwijs en MKB belangrijk. “Hoe krijgen we kennis bij elkaar en kunnen we versnellen? We moeten grootser denken. Ook op landelijke schaal.” Jann de Waal legde de nadruk op de publieke waarden. “Als we het ontwerpproces kunnen versterken zodat we al vroeg de maatschappelijke waarden erbij kunnen betrekken, dan zijn we goed bezig.”
Vanuit de zaal kwam de terechte vraag over de verdienmodellen rond immersive. Hoe gaat de sector er ook op de langere termijn geld mee verdienen? Rufus Baas denkt dat de combinatie van onderwijs en MKB hier een rol in kan spelen. “Als je onderwijs en bedrijfsleven samen laat optrekken, liggen er ook kansen om nieuwe verdienmodellen te ontwikkelen.” Volgens Jann de Waal is dit ook juist een van de doelen van CiiiC. “Ik hoop dat we in het programma kunnen ontdekken waar de waarde zit. We willen immersive natuurlijk ook toekomstbestendig maken.”
Tekst: Bert Kok.
