Foto: Collectie IAV-Atria
Het lijkt zo vanzelfsprekend dat iedereen mag stemmen. Maar pas in 1919 werd het actief vrouwenkiesrecht ingediend. In Amsterdam komt de strijd van activisten van toen en nu tot leven in de tentoonstelling ‘De straat op! 100 jaar vrouwenkiesrecht en activisme’. Met deze tentoonstelling in de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) viert Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis, de honderdste verjaardag van het vrouwenkiesrecht.
“Sharing the past, debating the present, creating the future”
Dat is de slogan van Atria vertelt Tjarda de Haan, hoofd collectie bij Atria. In de tentoonstelling is aandacht voor opvallende gebeurtenissen en verhalen van feministische activisten. Je vindt er archiefmateriaal, foto’s, krantenartikelen en propagandamiddelen. En met de Virtual Reality (VR) beleving is het mogelijk om terug te reizen naar de belangrijkste demonstratie voor vrouwenkiesrecht in Nederland.
18 juni 1916 is een belangrijke dag voor Nederland. Toen gingen achttienduizend vrouwen en mannen de Amsterdamse straten op om te demonstreren voor het vrouwenkiesrecht. In een VR-beleving worden bezoekers meegenomen naar deze indrukwekkende demonstratie. Met boegbeelden als Aletta Jacobs en Wilhelmina Drucker.
“Zintuigelijk ervaren hoe de demonstratie in 1916 was”
Tjarda: “In de centrale hal van de OBA in Oosterdok staat een ‘toeristenkijker’. Wanneer je door de VR-bril kijkt, reis je terug naar Amsterdam op 18 juni 1916. Je bevindt je tussen de demonstranten die samen het strijdlied zingen en lopen door de straten van Amsterdam. En je wordt uitgenodigd om je stem te vinden en mee te doen.”
De VR-beleving duurt ongeveer 2,5 minuut. Het is ook een knipoog naar de hedendaagse tijd waarin mensen via filmpjes op YouTube zichzelf nieuwe skills te leren. In de VR-beleving probeert Atria de bezoekers te leren hoe zij hun stem kunnen gebruiken legt Tjarda uit. En naar ons idee is dat goed gelukt, want de ervaring zet je wel aan het denken over je stem gebruiken voor minderheden in de huidige maatschappij.
Deze VR-beleving is speciaal ontwikkeld voor de tentoonstelling ‘De Straat op’. Tjarda: “Atria is altijd op zoek naar een manier om de bijzonder collectie zichtbaarder te maken en de rol die moderne technieken daarin kunnen spelen. En 100 jaar vrouwenkiesrecht is wel een aanleiding om uit te pakken. Tijdens een bijeenkomst van het Fieldlab Virtual Worlds kwamen we in contact met VR-maker Justin Zijlstra”
Het Fieldlab Virtual Worlds is een door CLICKNL gecoördineerd experiment om erfgoedinstellingen en makers samen te brengen en de mogelijkheid voor projecten te verkennen en te stimuleren. Samen dienden ze een projectvoorstel in voor een investering van het Fieldlab Virtual Worlds van 10.000 euro. En deze kregen ze!
De jury vond het een relatief eenvoudig en daardoor realiseerbaar idee met de benadering van een brede doelgroep (via OBA). Daarnaast vonden zij het inzichtelijk maken van dit onderwerp via animatie en beleving, meer dan alleen archiefmateriaal, een mooi aanvullende uitdaging.
Lees hier over de andere projecten van het Fieldlab.
De tentoonstelling is tot 5 januari te zien in de expo hal van de OBA in Oosterdok. Bekijk hier de openingstijden van OBA. Na 5 januari reist de tentoonstelling langs de OBA-vestigingen De Hallen en Javaplein. Heb je de hele dag de tijd? Dan is het leuk om een bezoek aan de tentoonstelling te combineren met een wandeling langs de locaties in Amsterdam uit de periode van de vrouwenkiesrechtbeweging van 1883 tot 1922.