Blockchains, dé oplossing voor auteursrechten?

Dj Hardwell gaat zijn muziekrechten en betalingen beheren via een blockchain, de technologie waarmee ook Bitcoin-transacties worden bijgehouden. Hij hoopt dat daarmee de uitkering van royalty’s sneller en accurater wordt. Wat kan blockchaintechnologie voor de media-industrie betekenen? Tijdens de Technology Update op 7 december in de SWITCH op het Mediapark in Hilversum legden Oskar van Deventer (TNO) en Aaron van Wirdum (journalist Bitcoin Magazine) uit wat de technologie inhoudt en gaven ze hun visie op kansen en uitdagingen.

De Bitcoin bestaat bijna 8 jaar. De digitale munt biedt een alternatief voor de bestaande valuta. Het grote verschil is dat de Bitcoin niet gebruik maakt van een bank die de banktransacties registreert en de valuta uitgeeft. Dat doen de gebruikers zelf. Samen houden ze ingenieus versleutelde virtuele grootboeken (ledgers) bij met behulp van open source blockchaintechnologie. Oskar van Deventer van TNO legt uit dat de technologie technisch fungeert als een computer. Voor de technologie is hardware nodig en software om transacties en alle afspraken, de smart contracts, vast te leggen. Dan kan op één computer. Maar wat typerend is voor de blockchaintechnologie is dat het gebruik maakt van de rekenkracht van meerdere computers, waarbij al deze computers dezelfde informatie opslaan en bijhouden. Zo worden de transacties van de Bitcoin wereldwijd op ruim 5400 computers geregistreerd. Meerdere versleutelde transacties (block) worden als eenheid met het netwerk gedeeld en zijn cryptografisch gelinkt aan het vorige blok (chain). Na ontvangst checken alle computers via een ingewikkeld algoritme of ze onderling consensus hebben over de stand van zaken: heeft elke computer dezelfde transacties geregistreerd?

Muziekrechten, maar ook copyrights van journalistieke producties, zouden in principe op volstrekt transparante wijze geregistreerd kunnen worden. Evenals de vergoeding bij gebruik. In Marketing Tribune laat Hardwell weten dat zijn blockchain-initiatief voortkomt uit gebrek aan transparantie bij betalingen in de muziekindustrie en de onderlinge argwaan die daaruit voortkomt. En vertrouwen is nu precies dé unieke usp van een blockchain. Je hebt geen tussenpersoon nodig die misbruik kan maken van vertrouwen. Blockchains hebben een client side validation (worden gevalideerd door de gebruiker zelf), zijn veilig, data zijn onwijzigbaar qua inhoud en volgorde, worden versleuteld met eigen cryptografie, en zijn openbaar inzichtelijk. Mochten er al ongeregeldheden zijn, dan worden die snel door het netwerk gesignaleerd.

Start een feestje

Het starten van een blockchain-initiatief vergelijkt Van Deventer met het organiseren van een feestje. Iemand moet het initiatief nemen: je moet o.a. samen afspraken maken over zaken als organisatie en financiën en het moet duidelijk zijn wie je gaat uitnodigen. Een zeer valide vraag is of een blockchain altijd de beste oplossing is. Een blockchain geeft vrijheid en vertrouwen. Maar heeft ook nadelen: het systeem is inefficiënt en traag. Als je kijkt naar energieverbruik is het systeem ook verre van duurzaam, omdat vele computers hetzelfde werk doen. En soms kun je een samenwerking ook af met bestaande technologie, zoals ERP. Van Deventer geeft aan dat het ook goed is om van te voren na te denken hoe je kunt zorgen dat je oplossing een open systeem blijft en geen tussenpersoon-functie krijgt.

Technology Update Blockchain. Presentatie Oskar van Deventer from iMMovator

Beste blockchain

Freelance journalist Aaron van Wirdum is Bitcoin-specialist. De Bitcoin blockchain ziet hij als de beste en meeste interessante van dit moment. Sinds de lancering op 3 januari 2009 is het systeem 99,99% van de tijd online geweest, een failure rate die de meeste financiële systemen niet halen. Op dit moment gaat er 12 miljard dollar  aan waarde in de blockchain om. Net als Van Deventer onderstreept ook hij dat vertrouwen de belangrijkste reden is om met een blockchain te werken. Op de Bitcoin-case na is Van Wirdum dan kritisch over de technologie. Hij noemt het systeem inefficiënt en duur, en eigenlijk alleen zinvol in zeer specifieke gevallen waar bestaande instituties niet vertrouwd worden. Het is ook niet geschikt voor elke dienst. Zo is het lastig om fysieke transacties te regelen via een blockchain. De registratie van de overdracht kan dan wel betrouwbaar zijn, maar de overdracht zelf is niet te garanderen. Een blockchain is volgens hem alleen zinvol als een initiatiefnemer op de volgende vragen ‘ja’ kan zeggen: heb je een database nodig? Moeten veel deelnemers er zelf data aan kunnen toevoegen? Vertrouwen deze mensen elkaar niet? En er is ook niemand die het vertrouwen van deze mensen geniet en als tussenpersoon kan dienen?

Kansen

Van Deventer vertelt over kansrijke proeven met blockchains. Zoals voor het centraal registreren van containers in het kader van Rotterdam Smartport wat gaat voorkomen dat elke logistieke speler telkens alle containerinformatie moet overnemen, en voor het uitvoeren van microbetalingen binnen het Internet of Things. Maar wat zijn nu de kansen voor de media-industrie? Van Wirdum doet een voorzet. In een land zonder vrije pers kunnen berichten versleuteld worden verstuurd via een blockchain. Deze berichten zijn dan alleen te lezen voor gebruikers die de berichten kunnen ontcijferen. Een dure oplossing stelt Van Wirdum, maar in geval van nood kan het handig zijn. Een tweede oplossing is dat de blockchain dient als bewijs van publicatie. Je kunt een tekst, beeld of zelfs een hele krant in een Blockchain vastleggen en daarmee ook publicatiedatum en het auteursrecht.

Technology update: Blockchain Presentatie Aaron van Wirdum from iMMovator

In de Switch ontstaat een levendige discussie over het importeren van bestaande databases, de (on)mogelijkheid om data te muteren en het vastleggen van muziek en film. Je kunt je rechten vastleggen, maar hoe voorkom je dat content alsnog via BitTorrent wordt verspreid? Van Deventer denkt mee en oppert dat alle content dan zou moeten worden beveiligd met een drm-code die gekoppeld wordt aan betaling via de blockchain. En als je het toepast bij muziekrechten, hoe zou je dan van het oude op het nieuwe systeem kunnen overgaan? Oskar van Deventer is pragmatisch: bij de overstap van zwartwit naar kleurentelevisie, of van HD naar 4K gaat het om organische processen. Het is duidelijk: rond de blockchain valt nog voldoende te onderzoeken en te experimenteren. Wil je met de technologie aan de slag, organiseer je project dan goed en vraag je altijd af of een blockchain de beste oplossing is.