Nederlandse Applied Game industrie op tipping point

Op maandag 7 april opende minister Kamp (Economische Zaken) het Center for Applied Games in Amsterdam. Tijdens dit werkbezoek maakte minister Kamp kennis met een aantal game ontwikkelaars die zich specifiek richten op de productie van applied games. Daarnaast gaven een aantal grote opdrachtgevers van applied games hun visie tijdens een rondetafel gesprek. De conclusie: de Nederlandse game industrie staat op een tipping point. Om de kansen optimaal te benutten is samenwerking, schaalvergroting en kennisdeling nodig.

Center for Applied Games

Het Center for Applied Games, aan de Plantage Middenlaan 60-62, is een bundeling van bedrijven, organisaties en initiatieven op het gebied van applied games. Het onder één dak samenbrengen van alle activiteiten op het gebied van applied games is uniek in de wereld. Zo komen financiering, ontwikkeling en internationale distributie bij elkaar. Ook worden er professionaliseringsactiviteiten georganiseerd voor Nederlandse game ontwikkelaars vanuit het stimuleringsprogramma voor de Nederlandse gamesindustrie Growing Games.

Het pand aan de Plantage Middenlaan heeft een historie in het transport van mensen. Zo werd hier vroeger het openbaar vervoer van (paarden)trams gecoördineerd. Het Center for Applied Games kan gezien worden als een punt van waaruit het transport van kennis wordt gecoördineerd. Door middel van applied games wordt kennis overgedragen en gedrag van de gebruikers veranderd.

De Nederlandse Applied Game industrie

De Nederlandse applied game industrie groeit hard, internationaal zijn we zelfs een van de koplopers in het gebruik en de ontwikkeling van applied games. Zeker 44% van de ruim 330 game bedrijven in ons land houdt zich exclusief bezig met de ontwikkeling van applied games, terwijl nog eens 13% van alle game bedrijven regelmatig een applied game ontwikkelt. Hier heeft Nederland een unieke positie in; wereldwijd hebben game developers overal een sterke focus op entertainment.

Nederlandse game bedrijven zijn vooral goed in B2B. Voornamelijk de sectoren onderwijs, zorg, defensie, marketing en zakelijke dienstverlening zijn grote afnemers. Maatschappelijke issues komen aan de orde als: obesitas, burgerschap, gebrek aan lichaamsbeweging en energieverbruik. Ontwikkelaars richten zich op dit moment bijna uitsluitend op de Nederlandse markt en op één specifieke opdrachtgever.  Er is daardoor veel potentie voor opschaling.

Game bedrijven stellen zich voor

Om de game industrie een gezicht te geven gaven zes Nederlandse game bedrijven een demo aan Minister Kamp. IJsfontein maakte bijvoorbeeld een oefenapp voor Veilig Verkeer Nederland waarmee kinderen en hun ouders gestimuleerd worden meer te oefenen voor het Praktisch Verkeersexamen. QLVR presenteerde ook een app voor kinderen, kinderen met dyslexie om precies te zijn. Kinderen met dyslexie hebben vooral last van het langzaam verwerken van tekst. Samen met de Radboud Universiteit heeft QLVR de Leesrace ontwikkeld, waarbij de speler wordt geprikkeld om sneller te lezen. De eerste onderzoeksresultaten zijn uitermate positief of het effect wat de game te weeg brengt.

Weirdbeard presenteerde een game waarmee chirurgen hun omgevingsperceptie trainen tijdens een laparoscopische cholecystectomie (galblaasverwijdering door middel van minimaal-invasieve chirurgie). Tijdens een operatie gebeuren veel onverwachte dingen waar artsen snel en adequaat op in moeten spelen. Met deze game oefenen artsen in opleiding relevante signalen herkennen en problemen snel te identificeren en op te lossen. Spil Games was de enige ontwikkelaar die Kamp kennis liet maken met entertainment games. Spil Games is een belangrijke internationale speler als het gaat om games gaat. De portals van Spil Games, die in vijftien talen beschikbaar zijn, trekken spelers uit zes continenten die actief zijn op desktop-computers en touch-apparaten.

In opdracht van KLM ontwikkelde Little Chicken een strategie game, die zij Minister Kamp lieten zien. De speler ervaart hoe het is om een complexe luchtvaartmaatschappij te runnen. De speler kiest bestemmingen, breidt de vloot uit en ontwerpt luchthavens terwijl de technologie vooruit gaat. Een andere bijzondere game die Kamp te zien kreeg is ‘De Wereld van Verschil’- een online platform waar jongeren het (aanstaande) verlies van een naaste een plek kunnen geven. Een prachtige wereld die hen helpt om te gaan met hun verdriet, angst en andere zorgen, maar ook aanmoedigt om mooie herinneringen op te halen. Deze game is ontwikkeld door het Utrechtse game bedrijf Monkeybizniz.

Opdrachtgevers aan het woord

Na de game bedrijven kwamen opdrachtgevers van applied games aan bod tijdens een rondetafeldiscussie. KLM, AMC, Defensie, CZ en KPMG laten al applied games maken en zijn erg te spreken over de effectiviteit van deze games.

KLM, AMC en Defensie maken vooral gebruik van applied games bij het trainen van personeel. Bij KLM worden piloten getraind in simulatoren, verteld Michiel van Dorst, maar ook grondpersoneel krijgt een veiligheidstraining door middel van een game. Bij het AMC worden chirurgen getraind via games. Deze game traint mensen signalen op te pikken tijdens de operatie. Defensie maakt gebruik van games om de geestelijke lenigheid van militairen te trainen, omdat zij veel moeten switchen tussen situaties (een gevecht situatie kan zich plotseling voor doen). Dit wordt getraind in een ‘Virtual Reality’ waarin ze dorpjes in gevecht gebieden waar de militairen nog naar toe gaan in detail kunnen namaken.

Zorgverzekeraar CZ zet applied games in om een gedragsverandering, of levensstijl verandering te bewerkstelligen. Bijvoorbeeld door mensen met autisme te leren in een maatschappij te functioneren. Joep de Groot benadrukt dat het van belang is om applied games niet als games te zien, maar als behandelwijzen. Ook Frank Botman van Dasym Investments benadrukt ook de focus op gedragsverandering. “Wij investeren in applied gaming om de prijs en kwaliteit van het product (bijvoorbeeld zorg) te verbeteren en daardoor met elkaar een gedragsverandering te bewerkstelligen”. KMPG richt zich op (gedrags)veranderingen binnen organisaties die door middel van gaming al eerder ingezet kunnen worden.

Dat de Nederlandse industrie voorop loopt beaamt Kolonel Rietdijk van Defensie, maar wat hij vooral mist in Nederland is schaalgrootte. Defensie investeert een aanzienlijk bedrag in applied games (meer nog dan in de zorg) maar bij het aanbesteden van opdrachten komt hij niet vaak bij Nederlandse bedrijven uit omdat het ontbreekt aan genoeg capaciteit. Schaalvergroting is nodig, en de opening van het Center for Applied Games en het werkbezoek van Minister Kamp zijn daarvoor een goede eerste stap. Erik Schut van KPMG is het eens met de stelling van Kolonel Rietdijk en voegt daar aan toe dat samenwerking tussen Nederlandse game bedrijven er ook voor kan zorgen dat grotere opdrachten in Nederland geproduceerd kunnen worden.

In de zorg loopt Nederland zeker voorop als je onze industrie vergelijkt met andere landen, zegt Marlies Schijven van het AMC. We blinken uit in onze multidisciplinaire aanpak en toegepast werken. Omdat de Nederlandse markt overzichtelijk is, is het makkelijk om verschillende disciplines bij elkaar te zetten en onze markt als field lab te gebruiken.

Minister Kamp vertelt dat de game industrie onderdeel is van de Creatieve Industrie en daarmee als Topsector is gedefinieerd, ondanks dat het niet een hele grote industrie is. De overheid ondersteunt de Creatieve Industrie door haar stimulansen te geven, toegepast onderzoek te ondersteunen en het MKB erbij te betrekken. Op de vraag of de applied game industrie in het aankomende iconenbeleid een belangrijk project kan zijn en daarmee ook in het buitenland aangeprezen zal worden vanuit de overheid reageerde Minister Kamp positief. Hij heeft tijdens het werkbezoek economische groeikansen gezien en ziet zeker de kwaliteit binnen de applied game industrie. Wat ontbreekt is schaalgrootte om van grote betekenis te kunnen zijn. 3 november zullen de iconen aangewezen worden en het is niet ondenkbaar dat applied games daar een van zullen zijn.

Opening Center for Applied Games

Na het rondetafel gesprek was het tijd voor de openingshandeling. Chirurg Marlies Schijven van het AMC speelde in een game voor de Oculus Rift een sleutel vrij waarmee Minister Kamp het gloednieuwe Center for Applied Games kon openen. In het pand, dat qua inrichting doet denken aan Google, kreeg Kamp een rondleiding. Via de verschillende fasen van het ontwikkelproces van games, van idee tot IP, kreeg Kamp een beeld van de activiteiten die in het Center zullen gaan plaatsvinden. Kamp toonde zich onder de indruk van wat hij had gezien. ‘Er is kwaliteit en initiatief. De sector is klaar voor de volgende stap.’