CMC Apps&Data: Open data als bron voor nieuwe diensten

Data verzamelen, opnieuw verpakken en dan aantrekkelijk aanbieden via een nieuwe dienst, zoals een app. Dat is waar het Cross Media Café Apps & Data van 28 maart in Beeld & Geluid om draaide. Met tot de pauze bijdragen van datastrateeg Joost Plattel, het CBS, en Waag Society. En een nieuwsmakende presentatie van Stijn Veegers van Mobile Pioneers, die onthulde dat hij via zijn apps precies kan zien welke andere apps op het toestel van een gebruiker staat…
In zijn welkomstwoord vertelt Kees van Dijk, Communicatieadviseur van Beeld & Geluid waarom het zo toepasselijk is dat juist dit Cross Media Café bij Beeld & Geluid plaats vindt. Het instituut heeft een database met ruim 800.000 uur film, televisie, radio en muziek. Klaar voor gebruik. “We zoeken continue naar nieuwe diensten en wegen om het archief naar buiten te brengen.” De catalogus van Beeld & Geluid is online te raadplegen.

Bewust leven met meet- en analyse-apps
Datastrateeg Joost Plattel verzamelt al vier jaar data over zichzelf. Hoeveel hij slaapt, wat hij eet, hoeveel hij beweegt, maar ook data uit bloedanalyses of OV Chipkaartverbruik. Doel is bewuster en gezonder te leven. Quantified Self is vier jaar geleden in San Francisco opgestart door twee journalisten van het tijdschrift Wired. Plattel was de eerste Nederlander die het gedachtegoed omarmde. Ondertussen zijn er in Nederland al 700 geïnteresseerden.

Voor het meten gebruikt Plattel apps en slimme gadgets. Hij geeft een paar voorbeelden, zoals een twitterende weegschaal (hoef je zelf je gegevens niet bij te houden) en een stappenteller die gegevens synchroniseert met je smartphone. Daarnaast laat hij zien wat de kracht van devices kan zijn. Hij geeft een voorbeeld van een inhalator met GPS-sensor. Elke keer als een longpatiënt zijn inhalator gebruikt geeft de GPS-sensor een signaal af. Door data van alle gebruikers te combineren kun je trends zien, bijvoorbeeld dat er op bepaalde tijdstippen op een bepaalde plek relatief vaak gebruik wordt gemaakt van de inhalator. Hoe komt dat? En moet gebruikers een alert krijgen om voortaan op deze tijdstippen deze plek te vermijden?

Plattel geeft aan dat zelfmonitoring en zelfdiagnose een oplossing kan zijn voor de groeiende ziektekosten. Mensen kunnen zichzelf monitoren en op basis daarvan gedrag aanpassen of de dokter consulteren voor een oplossing.

Joost Plattel @ CMC Apps en Data from iMMovator

Gebruik onze gegevens!
Het CBS is een onafhankelijke overheidsorganisatie, die betrouwbare en onafhankelijke data verzamelt en publiceert over een groot aantal thema’s gerelateerd aan de Nederlandse samenleving. Deze data zijn gratis en beschikbaar voor gebruik en hergebruik in apps, aldus Maarten Emons en Hans de Ruiter (CBS). De enige eis is bronvermelding. Emons en De Ruiter laten in vogelvlucht zien voor welke doeleinden hun data zoal gebruikt kan worden. Voorbij komen onder meer interactieve infographics voor RTL Nieuws, omgevingsdata voor Funda.nl en de WOZ spotter app van Open Huis.

Voor wie zelf aan de slag wil gaan met de veelheid aan gegevens zijn er diverse mogelijkheden. Via Statline kun je zelf zoeken in 50 GB aan open data, beschikbaar als cijfers of in tabel/grafiek. Het CBS biedt hiervoor een gratis cursus aan, zodat je zelf gemakkelijker je weg leert te vinden in deze enorme goudmijn aan data. Zoek je heel specifieke informatie dan kunnen de experts van het CBS zoeken in de totale database van 600 TB. Hiervoor vraagt het CBS alleen een vergoeding voor de gewerkte uren. Heb je snel iets nodig, dan kun je data opvragen via de persdienst. Voor andere vragen is er een Infoservice (088 570 70 70) die helpt vragen te specificeren en binnen StatLine helpt zoeken naar de benodigde datasets.

Maarten Emons en Hans de Ruiter (CBS) @ CMC Apps en Data from iMMovator

Business met open data
De Waag Society is een kennisinstituut dat creatieve technologie inzet voor maatschappelijke doeleinden. Een van hun aandachtsgebieden is Open Data Services. Projectmanager Ivonne Jansen-Dings: “Wij willen het gebruik van open data stimuleren. Wij geloven in een open maatschappij waarin iedereen kan participeren. We zijn van mening dat open data een middel is om die open samenleving te bereiken.” Om het gebruik van open data in apps te stimuleren organiseert het instituut onder meer competities. Een van die projecten is Apps for Amsterdam, een samenwerkingsverband met de gemeente Amsterdam. Dit leverde een groot aantal nieuwe apps op waarin open data van de gemeente Amsterdam werd gebruikt, waaronder Hoge Nood, een app om openbare toiletten met speciale voorzieningen te vinden en Bike like a local, een app die fietsende toeristen moet helpen veilig en comfortabel door Amsterdam te fietsen. Waag Society helpt de app-ontwikkelaar ook met hun businesscase. Meer voorbeelden: www.appsforamsterdam.nl.

De Amsterdamse gemeentelijke data zijn vrij toegankelijk op www.amsterdamopendata.nl. Jansen-Dings geeft aan dat meer gemeentes op dit moment initiatieven ontwikkelen om hun data te ontsluiten. Een standaard is er nog niet, maar op data.overheid.nl worden wel standaarden aangeboden.

Een ander project van Waag Society om het gebruik van open data te stimuleren is Arts Holland, Doel: data van culturele instellingen onder meer gebruiken voor apps voor de culturele en toeristische sector. In het internationale project Smart CitySDK helpt Waag Society een standaard te ontwikkelen voor het ontsluiten en aanbieden van data op het gebied van Mobiliteit in een aantal grote Europese steden.

Wie app’s of diensten aanbiedt en wil gaan werken met open data van gemeentes, is van harte uitgenodigd om de events van Waag Society te bezoeken. “Een goede plek om mensen te ontmoeten en hier zitten ook grote Europese trajecten.”

Ivonne Jansen-Dings (Waag Society) @ CMC Apps en Data from iMMovator

Mobile Pioneers weet welke apps je hebt
De aanleiding voor de aanwezigheid van Mobile Pioneers op het Cross Media Café is hun zeer populaire weerapp Weathercube. In drie weken tijd is de app drie miljoen keer gedownload. Directeur Stijn Veeger onthult het geheim: zijn app was onlangs app van de week in de Apple Store. Naar eigen zeggen biedt de app zelf geen uitzonderlijke gebruiksmogelijkheden, maar heeft het wel een mooi en vernieuwend design. Het bedrijf ontwikkelde al zo’n 50 eigen apps & websites, waaronder TVgids.tv. Volgens Veegers staat op 50% van alle iPhones ten minste een van hun apps.”

Specialiteit van Mobile Pioneers is het verzamelen, combineren en interpreteren van gebruiksgegevens voor marketingdoeleinden. Veegers: “Als iemand in de Tvgids-app zoekt naar GTST, dan is de gebruiker hoogstwaarschijnlijk om een vrouw. En wie Top Gear zoekt is waarschijnlijk een man. We slaan alles op in de database van de app: bekeken tv-zenders, tv-programma’s, genres. We weten ook exact welk toestel en welke provider iemand heeft.” Deze info is waardevolle informatie voor adverteerders.

In de zaal ontstond wat roering toen Veeger onthulde dat hij precies kan zien welke apps een user op zijn smartphone heeft geïnstalleerd. “Daar kunnen we op targetten”, stelt hij. Als je op autobezitters wilt targetten, ga je bijvoorbeeld na wie TomTom en Flitser.nl heeft geïnstalleerd.”

Stijn Veeger (MobilePioneers) @ CMC apps en data from iMMovator

Pitches
Drie korte presentaties van twee minuten over interessante nieuwe toepassingen

1. Expertise grootschalige dataopslag door Tom Visser (SURFsara)
SURFSara is een not-for-profit dienstverlener uit de academische wereld, een specialist in data-opslag en verwerking. “We werken cutting edge, met de nieuwste technologie. We hebben bijvoorbeeld het grootste shared HADOOP systeem in Nederland en eind dit jaar een verse petascale supercomputer.” SURFsara heeft veel expertise in het begeleiden van onderzoeks- en ontwikkelingstrajecten, waaronder medische dataverwerking, CBS-verkeerslussenonderzoek en grootschalige data-analyse voor DNA-onderzoek. SURFsara biedt haar diensten ook aan buiten de academische wereld. “Voor advies over grootschalige dataopslag, quickscans en het uitproberen van de nieuwste technologieën.”

Tom Visser (SURFsara) @ CMC Apps & Data from iMMovator

2. Open Huis-app door Reind van Olst (2CoolMonkeys)
2CoolMonkeys bouwt apps op basis van open data. Voorbeeld is hun Open Huis-app, waarmee ze inzicht geven in de omgeving waar je toekomstige of huidige huis staat. 2CoolMonkeys heeft daarvoor diverse bronnen gecombineerd zoals Google Streetview, kadastergegevens, kaarten en CBS-gegevens over de buurt.

Reind van Olst (2CoolMonkeys) @ CMC Apps en data from iMMovator

3.    Spotzi door Remco Dolman (Spotzi)
Spotzi verzamelt en ontsluit geografische data in elk denkbaar formaat. Spotzi heeft inmiddels meer dan 3000 datasets. De informatie varieert van de dikte van het poolijs tot aan een zeer gedetailleerde woningwaarde database van alle 7.5 miljoen adressen in Nederland. De informatie is afkomstig van gerenommeerde partijen zoals de NASA, Wereldbank, politie, het Kadaster en andere instanties. “We analyseren de data om zo nieuwe gepersonaliseerde datasets te creëren.” Spotzi levert onder meer een vastgoeddatabase voor www.woningwijs.nl en maakte zelf een Parkeer-app waarin je de beste parkeertarieven in de buurt kunt vinden. Spotzi heeft 700 kaarten. Op www.spotzi.nl staat een complete wereldatlas, waar je ook je eigen kaart kunt maken en downloaden.

remco Dolman (Spotzi) @ CMC Apps en Data from iMMovator

Data verzamelen, opnieuw verpakken en dan aantrekkelijk aanbieden via een nieuwe dienst, zoals een app. Dat is waar het Cross Media Café Apps & Data van 28 maart in Beeld & Geluid om draaide. Hoe ontsluiten mediabedrijven hun eigen informatie via nieuwe diensten? Met na de pauze presentaties van Audiotour-specialist iWhisper, RTV-Noord, RT Reporter en RTL Nieuws.

GPS-gestuurde audiotours
iWhisper verzorgt indoor en outdoor audiotours. Ze gebruiken hier voor GPS-gestuurde apps. Mirte Gosker: “We ontsluiten niet alleen data, maar bieden ook een ervaring aan.” Als de app eenmaal op een audiotour is ingesteld, activeert het zichzelf op het moment dat de gebruiker een locatie uit de toer bereikt. Gosker geeft als voorbeeld een hoorspel rond ‘De Vrede van Utrecht (1713)’ op het Domplein. Wandelend over het plein hoor je achtergrondgeluiden en vang je flarden van gesprekken op die samen het verhaal van deze historische gebeurtenis vertellen. Een ander voorbeeld: location based poetry. Een kunstroute wordt verrijkt met voorgedragen gedichten bij elk kunstwerk. iWhisper levert maatwerk, maar organisaties kunnen via de editor van iWhisper ook hun eigen audiotour maken.

Mirte Gosker (iWhisper) @ CMC Apps en Data from iMMovator

Eén landelijke app voor regionaal nieuws
Erik Hogeboom van RTV Noord vertelt namens dertien publieke regionale omroepen het verhaal achter de landelijke Regio-app. Het afgelopen jaar hebben de regionale omroepen samengewerkt bij de ontwikkeling van een eigen app. De technische ontwikkeling ervan deden ze gezamenlijk, waarna elke zender zijn eigen versie van content voorzag. Waardoor er uiteindelijk dertien versies ontstonden. Onhandig was dat je per app alleen het nieuws uit een betreffende regio kon volgen. Een gezamenlijke nieuwsapp, de RegioApp, moet hier een einde aan maken. Hogeboom: “Met de app kun je zelf bepalen uit welke regio je nieuws wil volgen.” De provincie- of regiogrenzen spelen daarbij geen rol. “Je kunt bijvoorbeeld een lijst van nieuws opvragen van gebeurtenissen in een straal van 20 kilometer rond je locatie. Je kunt ook zelf filters met locaties toevoegen, zodat je bijvoorbeeld op de hoogte blijft van het nieuws in de omgeving van familie en vrienden.” Voor deze functie moeten redacties hun nieuwsfeeds voorzien van geografische gegevens. Hogeboom verwacht dat de nieuwe landelijke Regio-app eind mei live gaat. De app wordt ontwikkeld voor iPhone, iPad en Android mobiel.

De bestaande regionale apps zijn overigens een groot succes.  Hogeboom stelt dat er sinds de lancering in 2012 al 1,6 miljoen downloads zijn, dat er in 2013 700.000 actieve gebruikers waren die zorgden voor een kleine 22 miljoen bezoeken. Hij stelt dat de app tot een wezenlijke verandering in het online verkeer heeft geleid: 50 tot 70 procent van het online verkeer gaat via tablet en mobiel.

Erik Hogeboom (RTVNoord) @ CMC Apps en data from iMMovator

Nieuws spotten via het Twitter dashboard RT Reporter
Via RT Reporter zijn trending topics op twitter snel te spotten. RT Reporter is daarmee een waardevolle tool voor media die nieuws in een vroeg stadium willen oppakken. Boudewijn Moerman van ontwikkelaar CCinq laat de werking van het dashboard zien via een eenvoudige test. Trending topics worden afgebeeld als dynamische vakjes op het scherm. Hoe meer er getwitterd wordt, hoe groter het hokje. Als het Twitterverkeer toeneemt, wordt de kleur lichter. Rechts in het scherm staat een Twitter-feed waarin journalisten relevante links of mogelijke getuigen van een gebeurtenis kunnen vinden.

RT Reporter voorziet in een behoefte van journalisten: het volgen van keywords blijkt vaak niet voldoende om alle nieuws te spotten. En met alleen al 6 miljoen Nederlandse tweets per dag is het volgen van alle tweets ondoenlijk.

RT Reporter is ontwikkeld in samenwerking met Nu.nl en met de Vrije Universiteit in Amsterdam die ondersteunde bij de ontwikkeling van het algoritme dat geautomatiseerde nieuwssignalering mogelijk maakt. Het project kreeg ook steun van het Stimuleringsfonds voor de Pers.

Boudewijn Moerman (RTreporter) @ CMC Apps en data from iMMovator

RTL Nieuws rijker met RTL Nieuws Facts
RTL Nieuws heeft nu ook een portal voor datajournalistiek: RTL Nieuws Facts. Voor het project ontving RTL in 2011 subsidie van het Stimuleringsfonds voor de Pers. Redacteur Frank Tieskens van RTL Nieuws Facts vertelt over de ervaringen tot nu toe. “Het dataproject heeft ertoe geleid dat we meer gebruik maken van data in onze berichtgeving. We zijn ook op een andere manier verhalen gaan maken. Data zijn een relevante aanvulling op onze berichtgeving.”

Het dataproject heeft ook tot nieuwe vormen van informatievoorziening geleid. Tieskens noemt voorbeelden van aanvullende tools, zoals een BMI-tool voor kinderen bij nieuws over kinderobesitas. Of een tool waarmee je direct kan zien wat maatregelen zoals het Woningakkoord voor elk mens persoonlijk betekenen. Of bij berichtgeving over veiligheid in gemeentes of stijging van woonlasten kan worden gekeken hoe het daarmee gesteld is in een specifieke gemeente.

Wat betekent RTL Nieuws Facts voor de nieuwsorganisatie? Tieskens merkt op dat de link van televisienieuws naar online vaak lastig is. De datatools bieden echter online een meerwaarde voor de kijker, doordat macroverhalen zo micro gemaakt kunnen worden.”

Frank Tieskens (RTL) @ CMC Apps en data from iMMovator

Bewust boodschappen doen met Boodschapp.
Jeroen de Bakker ontwikkelde met zijn bedrijf Lab111 een app voor bewust boodschappen doen: Boodschapp . De Bakker: “De strijd in het schap is groot. Consumenten worden geforceerd om voor prijs te kiezen. En er zijn een hoop merken die met behulp van emotie een meerwaarde verkopen die het product intrinsiek niet heeft.” Met Boodschapp kun je een product vergelijken met vergelijkbare producten, op basis van samenstelling en op prijs. Je kunt ook de samenstelling inhoudelijk raadplegen. De database bevat op dit moment 10.000 producten uit de schappen van Albert Heijn, C1000 en Jumbo. Zowel discount, A-merk als huismerk. De app helpt bij het maken van een bewustere keuze: het beste product voor je geld. De tool is ontwikkeld samen met diëtisten en het Voedingscentrum. Het is de bedoeling dat de database nog veel verder wordt uitgebreid.

De Bakker ziet grote mogelijkheden voor mensen die dagelijks moeten letten op wat ze kopen in verband met allergieën en intoleranties. Als de app aanslaat, kan dit ook leiden tot een aanvullend televisieprogramma of magazine. In een ideale situatie gaat de app helpen om de kwaliteit van de voeding in Nederland te verbeteren. Producenten krijgen immers hogere scores in de app naarmate hun aanbod kwalitatief beter is.

Zijn businessmodel: De Bakker wil vooralsnog vasthouden aan een gratis versie. “We willen zoveel mogelijk mensen binden in het domein van voeding.” Maar voor toegevoegde diensten (dieetinfo) zouden consumenten kunnen gaan betalen. De Bakker merkt ook dat consumenten vragen willen stellen aan diëtisten en dat hij vraag krijgt naar de data uit de Boodschapp-database. De Bakker hoopt dat de transparantie een bijdrage gaat leveren aan een betere volksgezondheid.

Jeroen de Bakker (Boodschapp) @ CMC Apps en Data from iMMovator